ΑΥΤΟ ΤΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΗΓΑΙΝΕ ΝΑ ΚΛΕΙΣΕΙ Η ΚΥΡΙΑ ΑΝΝΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΡΩΤΗ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ Η ΚΙΝΗΣΗ ΕΝΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΕΟΡΔΑΙΑΣ ΕΣΤΕΙΛΕ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ, ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΤΙ ΚΑΝΑΝΕ;
Ερευνητικό κέντρο στην Πτολεμαΐδα - Ελένη Καλαφάτη, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, Αθηνά Σταυρίδου, Άντζελλας Κουβέλη
Το νέο κτίριο του Ινστιτούτου Τεχνολογίας και Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων (Ι.Τ.Ε.Σ.Κ.) του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (Ε.Κ.Ε.Τ.Α.) βρίσκεται στην Πτολεμαΐδα, στα όρια της πόλης, στη θέση "Νοσοκομείο". Έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση κατασκευής του.
Ο διευθυντής του Ινστιτούτου, καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, Εμμανουήλ Κακκαράς, σε στενή συνεργασία με την Τεχνική Υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας διατύπωσε το κτιριολογικό πρόγραμμα του έργου.
Στις βασικές αρχές αρχιτεκτονικού σχεδιασμού του έργου περιλαμβάνονται, εκτός από την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών του ινστιτούτου, η ένταξη στο περιβάλλον και η δυνατότητα μελλοντικών επεκτάσεων. Το κτίριο σχεδιάστηκε έτσι ώστε να είναι δυνατή η κατασκευή του σε δύο φάσεις. Η πρώτη φάση, που είναι σήμερα προς δημοπράτηση, θα καλύψει πλήρως τις βασικές σημερινές λειτουργικές ανάγκες του ινστιτούτου και η δεύτερη φάση προβλέπεται να καλύψει τις άμεσα μελλοντικές ανάγκες. Η λειτουργική οργάνωση του κτιριακού συγκροτήματος βασίστηκε στην πρόβλεψη δυνατοτήτων εσωτερικής αλλαγής και ευελιξίας και στην πρόβλεψη δυνατοτήτων μελλοντικής επέκτασης. Η πρώτη φάση του έργου έχει μελετηθεί σε επίπεδο μελέτης εφαρμογής, ενώ η δεύτερη φάση έχει ολοκληρωθεί σε επίπεδο οριστικής μελέτης. Το εμβαδό του κτιρίου της α’ φάσης του έργου είναι 830 m², κατανεμημένο σε ισόγειο και όροφο, ενώ οι υπόγειοι βοηθητικοί χώροι καταλαμβάνουν 225 m². Στη β’ φάση, το συνολικό εμβαδό του ισογείου και του ορόφου θα ανέλθει σε 1900 m² και των χώρων του υπογείου σε 340 m².
Περιγραφή των χώρων
Η μελέτη του έργου προβλέπει ένα βασικό διαχωρισμό του σε τρεις λειτουργικές ενότητες:
• Ενότητα χώρων γραφείων.
• Ενότητα εργαστηρίων.
• Ενότητα δημόσιων και κοινόχρηστων λειτουργιών.
Σε γενική διάταξη, η ενότητα των γραφείων τοποθετείται κυρίως προς το νότο, η ενότητα των εργαστηρίων προς το βορρά, και οι κοινόχρηστοι χώροι μεταξύ αυτών. Δημιουργείται έτσι ένας ζωντανός δημόσιος χώρος συνεύρεσης όλων όσων εργάζονται στο Ι.Τ.Ε.Σ.Κ.
Στον όροφο, στους χώρους γραφείων τοποθετούνται οι χώροι διοίκησης, σε άμεση επαφή με την είσοδο του κτιρίου. Στον ίδιο χώρο έχουν χωροθετηθεί τα γραφεία των ερευνητών, με δυνατότητα επέκτασης προς δυσμάς. Η ενότητα των εργαστηρίων συγκροτείται απέναντι από τους χώρους γραφείων στον όροφο. Τα γραφεία διαθέτουν αυτόνομη λειτουργική οργάνωση. Επίσης προσφέρεται η δυνατότητα πρόσβασης με αυτοκίνητο από την εξωτερική βορειοανατολική πλευρά που συνδέεται άμεσα με το δρόμο.
Η βιβλιοθήκη / τεκμηρίωση τοποθετείται στους χώρους γραφείων στο ισόγειο και προς την είσοδο, σε άμεση σχέση τόσο με τους ερευνητές, που καταλαμβάνουν το κύριο μέρος του χώρου, όσο και με την είσοδο, καθώς και με την αίθουσα σεμιναρίων. Η τελευταία έχει σχεδιαστεί για την υποδοχή επισκεπτών και εξωτερικών συνεργατών του Ι.Τ.Ε.Σ.Κ.
Οι δημόσιες κοινόχρηστες λειτουργίες βρίσκονται σε χώρο μεταξύ των ενοτήτων των γραφείων και των εργαστηρίων. Περιλαμβάνουν τόσο την αίθουσα διαλέξεων, όσο και τις αίθουσες συσκέψεων και είναι εξοπλισμένες με συστήματα τηλεσυνδιάσκεψης και τηλεκπαίδευσης. Η αίθουσα διαλέξεων τοποθετείται στο ισόγειο, κοντά στην είσοδο, έτσι ώστε να λειτουργεί ανεξάρτητα, εξυπηρετώντας και επισκέπτες εκτός ινστιτούτου.
Υλικά κατασκευής Η επιλογή των υλικών έρχεται να ενισχύσει τις προγραμματικές απαιτήσεις του έργου, καθώς οι δύο ενότητες των γραφείων και των εργαστηρίων κατασκευάστηκαν από οπλισμένο σκυρόδεμα, ενώ όλοι οι ενδιάμεσοι χώροι και η στέγασή τους κατασκευάστηκαν από μέταλλο.
Το μεταλλικό στέγαστρο εδράζεται στο ένα κτίριο με αγκύρωση και στο άλλο με κύλιση, ώστε να επιτευχθεί η στατική ανεξαρτησία των δύο συμβατικών κατασκευών (δηλαδή των ενοτήτων των γραφείων και των εργαστηρίων) για αντισεισμικούς λόγους.
Αρμοί διαστολής υπάρχουν και στα δύο μεγάλα υαλοπετάσματα, τα οποία αγκυρώνονται στο στέγαστρο. Αυτά τα υαλοπετάσματα ορίζουν το διώροφο δημόσιο χώρο του ινστιτούτου, έχουν προσανατολισμό προς την ανατολή και τη δύση αντίστοιχα, επιτρέποντας το διαμπερή φωτισμό και αερισμό του εσωτερικού χώρου. Επίσης θερμομονωτικές λωρίδες εξασφαλίζουν την απαραίτητη θερμομόνωση και σκίαση.
Παράγοντες που επηρέασαν τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό
Δύο σημεία επηρέασαν σημαντικά την αρχιτεκτονική λύση του έργου:
• Η απαίτηση ευελιξίας.
• Η έκφραση της διασύνδεσης με άλλα ερευνητικά κέντρα, με τη βοήθεια στοιχείων χώρου.
Η απαίτηση ευελιξίας τίθεται σήμερα με νέους όρους και δεν είναι δυνατό να εξαντληθεί στην απλή τοποθέτηση ευέλικτων διαχωριστικών πετασμάτων. Ο μελετητής οφείλει, σε στενή συνεργασία με τους ερευνητές που θα εργάζονται σε ένα ινστιτούτο, να συνειδητοποιήσει τις παραμέτρους του προβλήματος και να διατυπώσει λειτουργικά διαγράμματα που εξελίσσονται στο χρόνο. Το Ι.Τ.Ε.Σ.Κ. διεξάγει μια σειρά ερευνών, ενώ συγχρόνως αναμένει την έγκριση νέων. Δεν είναι δυνατόν όμως να γνωρίζει ποιες και πόσες από τις ερευνητικές προτάσεις που έχει υποβάλει θα εγκριθούν. Ακόμη περισσότερο, δεν είναι δυνατόν να γνωρίζει με απόλυτη σαφήνεια αν οι νέες έρευνες θα αναφέρονται σε επεξεργασία φυσικών δειγμάτων (που στη συγκεκριμένη περίπτωση των στερών καυσίμων μπορεί να είναι και ογκώδη) ή θα έχουν ως αντικείμενό τους προσομοιώσεις με χρήση ψηφιακών τεχνολογιών. Η αρχιτεκτονική αλλά και η ηλεκτρομηχανολογική μελέτη θα πρέπει λοιπόν να χειριστούν αυτή την απόλυτα αποδεκτή αρχική ασάφεια, να επιτρέψουν όλες τις δυνατές περιπτώσεις και να μη δεσμεύσουν τις μελλοντικές δραστηριότητες του ινστιτούτου σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Στην περίπτωση του Ι.Τ.Ε.Σ.Κ. διαπιστώθηκε ότι αυτό που αρχικά φαινόταν ως ασάφεια αναδείχτηκε με τη συγκεκριμενοποίηση του προγράμματος ως η έκφραση της δυναμικής του ινστιτούτου.
Το δεύτερο σημείο αναφέρεται στο γεγονός ότι το ινστιτούτο πρόκειται να στεγάσει ερευνητικές δραστηριότητες σε μια σχετικά απομονωμένη περιοχή (έξω από την Πτολεμαΐδα), με έντονη την απαίτηση διασύνδεσης με άλλα ερευνητικά κέντρα. Η διασύνδεση δεν είναι σκόπιμο να εξαντληθεί στην ύπαρξη μεμονωμένων διασυνδεδεμένων γραφείων ερευνητών. Το κτίριο δεν είναι ένα διασπασμένο σύνολο κόμβων σε δίκτυο. Η ενότητα της συγκεκριμένης ερευνητικής κοινότητας θα υλοποιηθεί μέσα από την κοινή αίθουσα συσκέψεων, που με την σειρά της θα διασυνδέεται με παρόμοιες αίθουσες άλλων κέντρων, δημιουργώντας μια ευρύτερη επιστημονική κοινότητα. Η αίθουσα συσκέψεων γίνεται το "δημόσιο" κέντρο του κτιρίου που επικοινωνεί με άλλους κόμβους. Η εσωτερική και εξωτερική επιφάνειά της είναι ψηφιακή οθόνη, όπου είναι δυνατό να αναρτώνται μηνύματα που ενδιαφέρουν τους ερευνητές του κέντρου, παράλληλα όμως αποτελεί και δημόσιο μέσο επικοινωνίας με άλλα κέντρα. Κατά συνέπεια είναι απαραίτητο δίπλα στα ατομικά μέσα ψηφιακής επικοινωνίας να δημιουργούνται και μέσα συλλογικής επικοινωνίας, τονίζοντας το δημόσιο χαρακτήρα της έρευνας και της διάδοσής της.
Στοιχεία έργου: Aρχιτεκτονική μελέτη: Ελένη Καλαφάτη, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, Αθηνά Σταυρίδου, Άντζελα Κουβέλη
Στατική μελέτη: Ηλίας Τσουλογιάννης, με σύμβουλο τον Γρηγόρη Πενθερουδάκη (πολιτικό μηχ.)
Σύμβουλος στατικής των μεταλλικών στοιχείων: Μανώλης Μάνιος, πολιτικός μηχ. (τελικός προσδιορισμός, λεπτομέρειες της μεταλλικής κατασκευής και των επί μέρους μεταλλικών στοιχείων)
H/M μελέτη: Γιώργος Παπαδόπουλος
Σύμβουλος Η/Μ μελέτης: C & M Τεχνική Α.Ε.
Eπίβλεψη: Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ανάπτυξης (Γ.Γ.Ε.Τ.)
Συνεργάτες (από τη Γ.Γ.Ε.Τ.): Αριστοτέλης Χαλεπάς (αρχιτέκτων), Πηνελόπη Σπηλιώτη (πολιτικός μηχ.), Φίλιππος Σπηλιώτης (ηλεκτρολόγος - μηχανολόγος μηχ.)
Kατασκευή: Ανάδοχος Κοινοπραξία: Σπύρος Ν. Ιωακειμίδης, πολιτικός μηχ. Ε.Δ.Ε., Γεώργιος Αποστολίδης, μηχανολόγος μηχ. Ε.Δ.Ε.
Iδιοκτήτης: Ε.Κ.Ε.Τ.Α. / Ι.Τ.Ε.Σ.Κ.
Tοποθεσία: Πτολεμαΐδα
Συνολικό εμβαδό κτιρίου: 1.055 m² (α’ φάση) και 2.240 m² (μετά και τη β’ φάση)
Xρόνος μελέτης: 2003 - 2005
Xρόνος κατασκευής: 2005 - 2007 (α’ φάση κατασκευής)
Φωτογραφίες: Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, Αθηνά Σταυρίδου
Περιφέρεια:
Δυτική Μακεδονία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου